غده تیروئید در جلوی گردن و اطراف نای واقع شده است. شکل این غده به پروانه شبیه بوده و از غدد مهم بدن به شمار می رود زیرا وظیفه کنترل متابولیسم و سوخت و ساز بدن را بر عهده دارد. اگر علاقمند هستید با آناتومی غده تیروئید آشنا شوید با ادامه مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با آناتومی غده تیروئید
غده تیروئید یکی از غدد درون ریز مهم بدن انسان می باشد که با هورمون های تولیدی خود میزان متابولیسم بدن را تنظیم و کنترل می کند. این غده در جلوی گردن و اطراف نای واقع بوده و شکل آن شبیه پروانه ای است که بدن آن در وسط و بال ها به اطراف گسترده شده اند.
واحدهای تشکیل دهنده غده تیروئید شامل آسینوس یا فولیکول می باشد و در بخش مرکزی آن پروتئین های کلوئیدی وجود دارند که به عنوان انبار ذخیره هورمون تیروئید عمل می کنند. در ادامه با آناتومی غده تیروئید آشنا می شوید.
محل غده تیروئید در بدن
غده تیروئید در لاتین به معنای سپر بوده و در جلوی گردن و زیر و طرفین غضروف تیروئید واقع است. این غده دارای دو لوب طرفی می باشد که سطوح قدامی طرفی نای، غضروف کریکوئید و قسمت تحتانی غضروف تیروئید را می پوشاند. در میان دو لوب، ایسموس یا تنگه وجود دارد که آن ها را به یکدیگر متصل نموده و در سطح جلویی دومین و سومین غضروف نای جای می گیرد.
غده تیروئید در کمپارتمان احشایی گردن و در عمق عضلات استرنوهیوئید، استرنوتیروئید و اوموهیوئید واقع شده است. کمپارتمان احشایی دارای حلق، نای و مری هم بوده و توسط لایه پره‌تراکئال فاسیا در بر گرفته شده است. عملکرد این غده توسط هورمون TSH که از هیپوفیز ترشح می گردد تنظیم شده و در صورتی که اختلالی در تولید هورمون های تیروئیدی روی دهد، فرد ممکن است به کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید ابتلا یابد.
شریان های خون رسان غده تیروئید
خون رسانی به غده تیروئید توسط دو شریان اصلی صورت می گیرد:
۱. شریان تیروئیدی فوقانی
اولین شاخه شریان، کاروتید خارجی می باشد. این شریان در طول کناره بیرونی عضله تیروهیوئید نزول یافته تا به بخش فوقانی لوب طرفی غده تیروئید برسد. این شریان در کنار بالایی غده به دو شاخه قدامی و خلفی تقسیم می‌شود که شامل شریان های زیر می شود:
- شریان غده ای قدامی: این شریان در کنار بالایی غده تیروئید و ایسموس تیروئید طی مسیر نموده و با شریان همنام طرف مقابل آناستوموز ایجاد می کند.
- شریان غده ای خلفی: این شریان به پشت غده تیروئید می رود و ممکن است با شریان تیروئیدی تحتانی آناستوموز ایجاد کند.
۲. شریان تیروئیدی تحتانی
شاخه ای از تنه تیروسرویکال از بخش اول شریان ساب‌کلاوین می باشد. این شریان از کنار داخلی عضله اسکالن قدامی بالا رفته و از پشت غلاف کاروتید عبور تا به بخش زیرین لوب طرفی غده تیروئید برسد. شریان تیروئیدی زیرین در غده تیروئید به شاخه های زیر تقسیم می شود:
- شاخه نزولی: بخش زیرین غده تیروئید را خون رسانی نموده و با شاخه پشتی شریان تیروئیدی فوقانی آناستوموز ایجاد می کند.
- شاخه صعودی: سبب خون رسانی غدد پاراتیروئید می شود.
- شریان تیروئیدی ایما: گاهی اوقات شاخه کوچکی به اسم شریان تیروئیدی ایما از تنه براکیوسفالیک یا قوس آئورت جدا و با صعود در سطح قدامی نای به خون رسانی غده تیروئید می پردازد.
تخلیه وریدی
خون غده تیروئید توسط سه ورید فوقانی، میانی و تحتانی تخلیه می شود. ورید تیروئید فوقانی عمدتا خون ناحیه خون رسانی شده توسط شریان تیروئید فوقانی را تخلیه می نماید. وریدهای تیروئیدی میانی و تحتانی هم خون دیگر نواحی غده تیروئید را تخلیه می سازند.
در ضمن وریدهای تیروئیدی فوقانی و میانی به ورید جوگولار داخلی و ورید تیروئیدی تحتانی به وریدهای براکیوسفالیک راست و چپ تخلیه می گردند.
تخلیه لنفاوی
شایان ذکر است تخلیه لنف غده تیروئید به گره‌های پاراتراکئال و گره‌های گردنی عمقی (در زیر عضله اوموهیوئید و طول ورید جوگولار داخلی) انجام می شود.
عصب دهی غده تیروئید
اعصاب حنجره ای راجعه در مجاورت غده تیروئید طی مسیر کرده و این اعصاب پس از جدا شدن از عصب واگ در سمت راست، شریان ساب کلاوین و در سمت چپ، قوس آئورت را دور زده و با عنوان اعصاب حنجره ای راجعه در ناودان بین مری و نای به سمت بالا صعود پیدا می کنند.
بعد این اعصاب به عمق سطح خلفی داخلی لوب های طرفی غده تیروئید وارد شده و با عبور از کناره تحتانی عضله تنگ کننده تحتانی حلق به حنجره وارد می شوند. اعصاب راجعه حنجره ای در مسیرشان همراه شریان های تیروئیدی تحتانی بوده و ممکن است از داخل رباط هایی که غده تیروئید را در هر دو سمت به نای و غضروف کریکوئید حنجره اتصال می دهند، عبور کنند.
در پایان از همراهی شما سپاس گزاریم. همچنین در صورت تمایل برای آشنایی با آناتومی فک انسان و آناتومی موی سر تمایل دارید روی لینک ها کلیک و مقالات مرتبط را مطالعه نمایید.
منبع :
برچسب :