هر جنینی از پس تولد به دو گونه رشد ذهنیتی و جسمانی به بلوغ می رسد. اما مراحل رشد ذهنی کودک به نسبت دیگری کمی زودهنگام و گاهی دیرهنگام پیشآمد دارد. او با گذر از این دسته بندی های مراحل به استقلال شخصی، قدرت اختیار و تفکر کامل دست پیدا می کند و رشد را به پایان می رساند.والدین در اکثر مواقع مهارت های ذهنی کودکان خود را نادیده می گیرند. این نادیده گیری ها، اندوخته ای را به کودک افزوده نمی کند بلکه با کند ذهنی، قدرت یادگیری دانش را از او سلب می کند. این مراحل پیوسته وار مدت زمان زیادی را برای به چشم دیدگی دیگران خرج می کند، کودکانی که همواره مشتاق یادگیری، تفکر و کندوکاوی هستند و کم کاری متذکرانه والدین آن ها را از این نعمت دور می سازد و در نهایت آینده خوبی را تجربه نخواهند کرد.
بررسی مراحل رشد ذهنی کودک در سنین متفاوت
-
رشد ذهنی از تولد تا ۳ ماهگی:
با تمرکز به یادگیری های محیط و بدن، کودک به احساسات پایه هم بستر می شود.
کودکان در این میانه سنی، به انجام فعالیت های تعریف شده زیر می پردازند:
کودک رفتار های انتظاری همچون تلاش برای پیدا کردن سر سینه پستان و شیشه پستانک دارد.
کودک تفاوت های صدایی را درک می کند.
کودک فاصله خود را با اشیا و اطرافیان تشخیص می دهد.
کودک تمام رنگ ها را به چشم مشاهده می کند.
کودک به درک اختلاف مزه های خوراکی می رسد.
کودک در برخورد با عمل ها با حالات چهره، عکس العمل نشان می دهد.
کودک به جابه جایی اشیا و افراد واکنش نشان می دهد.
-
رشد ذهنی از ۳ تا ۶ ماهگی:
با رسیدن به سن ۳ تا ۶ ماهگی، کودک به خوبی در زمینه های متنوع ادراکی و تفاسیر اطلاعاتی به رشد می رسد.
کودک در این سن، فعالیت های زیر را برای تکمیل مراحل رشد ذهنی تکرار می کند:
کودک حالات چهره اطرافیان خود را به خوبی تکرار می کند.
کودک به نسبت صدا های آشنا و غیر آشنا واکنش نشان می دهد.
کودک چهره ها را از یکدیگر تشخیص می دهد.
کودک به حالات متنوع چهره دیگران پاسخ می دهد.
-
رشد ذهنی از ۶ تا ۹ ماهگی:
کودک در این بازه سنی، کندوکاو شده و تمایل به امتحان کردن هر پدیده ای را دارد. اما چگونه باید جان او را در این مسیر از پیشآمد خطرات احتمالی حفظ کرد؟
کودک در این بازه، فعالیت های زیر را شروع به انجام دادن می کند:
کودک علاقمند به نگاه کردن دور ترین پدیده ها می باشد.
کودک تفاوت عکس ها را به نسبت یکدیگر تشخیص می دهد.
کودک اشیا زنده و اشیا غیر زنده را از یکدیگر مقایسه می کند.
کودک دور یا نزدیک بودن اشیا را با لمس شناسایی می کند.
-
رشد ذهنی از ۹ تا ۱۲ ماهگی:
هر چه کودک بزرگتر می شود، قدرت درک او به پدیده های زندگی افزایش پیدا می کند. او با تشنگی به یادگیری و جست و جو های مبتکرانه به پیشآمد های زندگی می پردازد و از آن ها لذت می برد.
از جمله فعالیت های قابل انجام نوزادان تا رسیدن به سن یک سالگی می توان به موارد زیر اشاره داشت:
کودک از تماشای عکس ها لذت می برد.
کودک حرکات، صدا، ادا و اطوار و رفتار های دیگران را تقلید می کند. ( سبک های ارتباط با دیگران چگونه است و چه ویژگی هایی دارد؟ )
کودک اشیا های متنوع را می چرخاند و یا حتی آن ها را جابه جا می کند.
کودک به صوت و نشانه های قابل دید دیگران پاسخ می دهد.
کودک به درک یافته ها اما به چشم دیده نشدن می رسد.
-
رشد ذهنی از ۱ تا ۲ سالگی:
کودک در این بازه سنی رشد، با شدت بیشتری فعالیت ها و عملکرد های بزرگسالان خود را دنبال می کند. به همین علت برای رشد بهتر فیزیکی، اجتماعی و ذهنی باید الگوی خوبی باشید.
از جمله فعالیت های تکرار کننده کودک در این بازه شامل موارد زیر می شود:
کودک به تشخیص شباهت پدیده های متنوع می رسد.
کودک حرکات و گفتار بزرگسالان خود را تقلید و تکرار می کند.
کودک می تواند اشیا و افراد را در تصاویر کتاب و یا آلبوم نشان دهد.
کودک به دستورات گفته شده دیگران پاسخ می دهد.
کودک با دسته بندی سازی، هر پدیده قابل دسترسی را مرتب می کند.
کودک با چینش آشنا می شود. ( نشانه های تحریک پذیری در کودکان آیا قابل درک است؟ )
-
رشد ذهنی از ۳ تا ۴ سالگی:
کودک با آغاز این بازه سنی رشد، با آنالیز روش های ترکیبی و الگو وار آشنا می شود.
کودک در این سن فعالیت های زیر را تکرار می کند:
کودک برای افزایش آگاهی از واژه ( چرا ) استفاده می کند.
کودک معنای زمان گذشته و اکنون را درک می کند.
کودک با گوش دادن و نگاه کردن از راهنمایی های دیگران برای افزایش دانش خود استفاده می کند.
کودک پدیده ها را بر اساس اندازه و شکل مرتب سازی می کند.
کودک با قوه جست و جو گری خود به دنبال پاسخ است.
کودک با پدیده های اشیا بر اساس اختلاف رنگ، ارتباط می گیرد.
کودک به محدوده زمانی ۵ تا ۱۵ دقیقه به هر پیشآمدی توجه می کند.
-
رشد ذهنی از ۴ تا ۵ سالگی:
با رسیدن کودک به سن مهد کودک و مدرسه، توانمندی های رشدی او به بالاترین درجات ارتقا پیدا می کند.
کودک در این سن رشد، فعالیت های زیر را انجام می دهد:
کودک می تواند نقاشی بکشد.
کودک می تواند اعداد را شمارش کند.
کودک می تواند رنگ ها را تشخیص دهد و آن ها را نام ببرد.
کودک می تواند شعر بخواند.
و کودک می تواند اطلاعات شخصی خود را به زبان بیان کند.
و….
کودک پنج ساله چه ویژگی هایی دارد و چگونه باید با رفتار شود؟
رشد مغز کودکان برای تقویت ذهنیتی به چه عواملی بستگی دارد؟
- تغذیه اصولی در زمان قبل و هنگام بارداری
- قراری گیری مادر و کودک در معرض مسمویت و عفونت های بیماری
- تجربه و دانش اندوزی کودک در ارتباط گیری با سایر آدم ها
پرورش و نگهداری از جسم و ذهن کودک، بسیار برای رشد سالم مغز حمایت کننده است. برای این پرورش والدین کودک نیازمند حمایت های علمی مناسب هستند تا این نتایج، در کودک آن ها همیشگی باشد. مراقبت درست از کودک چه قبل از تولد و چه در دوران اکنون، رشد مغز و افزایش توان را به خوبی تضمین میکند.
منبع :
برچسب :