نوع دسته گیتار تاثیری بر تن گیتار نداشته اما بر نوازندگی شما تاثیر زیادی دارد. این بخش مهم سبب راحتی و لذت بخش شدن نوازندگی گیتار می شود. در ادامه قصد داریم به انواع دسته گیتار و ساختار آن بپردازیم.
آشنایی با انواع دسته گیتار
در انتخاب گیتار ترجیح شما هر چه که باشد، آن قسمت مهمی که نوازندگی با این ساز را راحت و لذت بخش می سازد، دسته گیتار می باشد. زیرا انگشتان دست چپ (در صورت راست دست بودن) نزدیک ترین ارتباط را با دسته گیتار برقرار می کنند. ممکن است جزو آن نوازنده هایی باشید که اگر سایز و اندازه های دسته گیتار دقیقا مطابق انتظار شما نباشد، دیگر هیچ یک از المان های گیتار برای شما درست و مناسب نخواهد بود.
یا ممکن است جزو آن گروه گیتاریست هایی باشید که مشخصات دسته گیتار برای شما تفاوتی نداشته و هر سازی را که در دست می گیرید کارتان را راه می اندازید. در هر دو حالت شناختن عواملی که ساز را برای ما دوست داشتنی کنند در کیفیت دوست داشتن ما تاثیر داشته و ممکن است به درک نقیصه های احتمالی هم کمک کنند.
در ادامه قصد داریم پیرامون ساختار دسته گیتار و انواع آن صحبت نماییم.
دسته گیتار و ساختار آن
دسته گیتار که به آن نک گیتار یا گردن گیتار هم می گویند بخش بسیار مهمی در این ساز زهی است زیرا نواختن این ساز امکان ندارد مگر این که دست با این بخش تماس و ضربه زند. به عبارتی اصلی ترین بخشی که با دست نوازنده در تماس بوده و به خلق موسیقی منجر می گردد، دسته گیتار است.
روی این بخش اصلی و اساسی گیتار قسمت های مهمی هم قرار گرفته اند که هر یک از آن ها نقش کلیدی در تولید صدای گیتار و نوازندگی دارند. بخش هایی نظیر فرت ها، قسمتی از صفحه انگشت گذاری و سیم های گیتار. برای شناخت خوب از مختصات دسته گیتار و کارکرد آن در گیتار باید با ساختار آن آشنا شد.
زیرا هر تغییری در ساختار دسته گیتار می تواند تاثیر زیادی روی صدای گیتار و راحتی نوازندگی نوازنده هم داشته باشد. در واقع ساختار این بخش از گیتار تفاوت بسیاری بین انواع گیتار از نظر خوش دست بودن و یا بدقلق بودن می گذارد. باید اشاره نمود ساختار دسته گیتار برای بعضی نوازندگان به اندازه ای مهم است که اگر ویژگی های مورد انتظار آن ها را نداشته باشد کلا از آن ساز صرف نظر می کنند.
البته برخی اهمیتی به این مورد نداده و با هر نوع گیتاری به راحتی می نوازند. ولی شناخت بهتر دسته گیتار به افراد کمک کرده تا از نوازندگی خود بهره بهتری ببرند، ایرادات موجود در کار و یا گیتار را شناسایی نمایند و در نهایت کیفیت کارشان را ارتقا بخشند. آن بخش از ساختار دسته گیتار که در خوش دستی ساز مذکور تاثیر می گذارد شامل موارد ذیل است:
پروفایل دسته گیتار
شکل برش عرضی دسته گیتار و ضخامت آن را پروفایل می گویند. این خصوصیت در دسته گیتار عموما جهت اندازه گیری همه دست ها قابل قبول و در حد مناسبی است. به این معنا که نوازنده های گیتار با هر سایز دستی می توانند دست خود را در موقعیت مناسبی از پشت دسته به سیم های گیتار برسانند.
نوازندگی شان را به راحتی انجام و تنها مشکل برای افرادی ایجاد می شود که کوچکترین یا بزرگترین دست های دنیا را دارند.
پرداخت دسته گیتار
چگونگی مسدود شدن چوب دسته گیتار در رویارویی با نفوذ مواردی مختلف است. از جمله عرق دست، رطوبت و چربی
طول اسکیل
فاصله بین نات و بریچ است. در واقع میزان طولی از دسته را که برای نواختن سیم گیتار قابلیت مناسب را داشته باشد شامل می شود.
ریدیس یا انحنای عرضی فینگربورد
در گیتارهای کلاسیک فینگربورد انحنا نداشته و کاملا تخت است.
اقسام دسته گیتار
فرم دسته تاثیری بر تن گیتار نداشته ولی می تواند تاثیر بسیاری بر نوازندگی شما داشته باشد. هیچ شکل دسته گیتاری بر دیگری برتری نداشته و با همه می توان در تمام سبک ها به نوازندگی پرداخت و انواع تکنیک ها را اجرا نمود. در حقیقت انتخاب شکل دسته فقط به سلیقه و راحتی دست نوازنده بستگی دارد.
این موضوع سبب شده امروزه گیتارها با انواع دسته های مختلف روانه بازار شوند تا هر نوازنده ای بتواند طبق سلیقه اش گزینه مناسبی را مقابل خود داشته باشد. بیشتر گیتارهای امروزی به ویژه گیتارهای کمپانی فندر، دسته ای با سه شکل C,V,U دارند. دسته برخی گیتارها هم شکلی بین این حروف است.
نام گذاری دسته گیتار با حروف انگلیسی به این علت است که دسته مذکور در صورت برش عرضی شکلی شبیه حروف لاتین پیدا می کند. به طور مثال دسته های C شکل، در صورت برش عرضی شکلی شبیه حرف C لاتین دارند. ضمنا دسته ها در هر شکلی می توانند ضخامت و عمق مختلفی داشته باشند.
از این رو در مشخصات بعضی گیتارها شکل دسته به صورت C ضخیم یا U عمیق و … درج شده است. در ادامه به سه نوع دسته متداول گیتارهای الکتریک می پردازیم.
۱. نوع U شکل
این نوع دسته گیتار، معمولا قطور و حجیم است. دسته های U شکل، به ویژه نوع عمیق تر در بعضی تلکسترهای فندر مشاهده می شوند. که به چوب بیس بال معروفند. این نوع دسته معمولا برای نوازندگان با دست های بزرگ یا آن هایی که شست خود را کنار یا پشت نک قرار می دهند، مناسب می باشد.
۲. نوع C شکل
این نوع دسته گیتار را می توان متداول ترین انواع دسته در گیتارهای مدرن دانست. دسته C شکل فرم بیضی مانند داشته و راحتی زیادی برای نوازنده ایجاد می کنند. این دسته ها معمولا عمق کمتری نسبت به دو شکل متداول دیگر دسته (U, V )دارند. بیشتر گیتارهای مدرن امروزی به ویژه استرتوکسترهای فندر از دسته ای با شکل C مدرن برخوردار بوده که اندکی مسطح تر از حالت سنتی دسته های C شکل می باشد.
۲. نوع V شکل
این شکل دسته گیتار امروزه در دو حالت متفاوت روی ساز قرار می گیرد. یک نوع شکل ملایم تر از حرف V لاتین دارد و شکل دیگر دقیقا مانند این حرف دارای نقطه ای هم در مرکزش است. معمولا نوازندگانی که انگشت شست را در بالای نک و بر لبه بالایی فینگر بورد تکیه می دهند به کار می برند. و معتقدند با این دسته نوازندگی ساده تر است.
با این حال امروزه دسته های V شکل در بعضی گیتارها استفاده می شود که گیتار الکتریک قدیمی بوده و معمولا در نسخه های باز تولید شده سازهای قدیمی مشاهده می شود.
نکته:
۱. تمام اشکال اشاره شده دسته گیتار دارای زیر مجموعه هایی هم هستند که معمولا با سال تولید گیتاری که از آن دسته برخوردار می باشد، شناخته می گردند. مثلا ۶۱ C Shap. این دسته ها در گیتارهای امروزی یافت می شوند و دیدن این عبارات در مشخصات فنی ساز به معنی داشتن دسته ای با شکل و ویژگی های درست شبیه نمونه های ساخته شده در آن دوره و سال معین است.
۲. بعضی افراد مولفه شکل دسته را که به طور معمول با حروف c,v,u نشان داده می شود را با عرض ساز که توسط بعضی سازندگان گیتار با حروف A,B,C,D مشخص شده اشتباه می گیرند. از ابتدای دهه ۶۰ تا اوایل دهه ۷۰ میلادی برند فندر عرض نات گیتارهایش را با حروف A,B, C, D که به ترتیب ۱.۵ اینچ تا ۱.۸۷۵ اینچ است مشخص می کرد و حرف آن را هم در انتهای نک گیتار الکتریک حک می نمود. این حروف نشانگر عرض نات گیتار بوده و ارتباطی به شکل دسته گیتار ندارند.
در صورت تمایل برای آشنایی با انواع پیکاپ گیتار و راهنمای خرید گیتار روی لینک ها کلیک کنید.
منبع :
موسیقی